Τρίτη 22 Ιουνίου 2010

Will more Greek college students flee to the US?

Δημοσίευμα στην εφημερίδα "The National Herald" (Vol. 13, Issue 658, 22-28/05/2010)

By Sylvia Klimaki


Special to the National Herald

In the world of the characters of Dimitris Bourantas’ best-selling novel, I Taught You Everything But A Word, written only two years ago, a young Greek woman urges her professor at a university in Boston to return to Athens. Would she do so today, in Greece’s turbulent economic times? “No,” Bourantas, who teaches leadership at Athens University of Economics and Business said abruptly. “Why should she?”

And that’s the root of the Greek dilemma, as many young Greeks studying in the United States see little incentive to return to their homeland and struggle to find a job, or one that pays well, as the country teeters on the edge of bankruptcy, with strikes and protests and violence in the center of Athens and Thessaloniki, and worries about the future. Even with a college degree – and only those from Greek universities are recognized in Greece, limiting private school opportunities – many young Greeks face bleak prospects, heightening the fear of an exodus to the U.S. particularly, or of Greek students in America staying there.

A group of researchers at the University of Macedonia is worried about the brain drain and conducting a survey to find out why people like the characters in Bourantas’ novel are losing their faith and hope in Greece. “It is a relatively new phenomenon which has been intensified the past 10 years. Those talents’ absence from Greece seems to negatively impact the country on various levels (economic, social, cultural and political)” they wrote.

All you had to do – as 200,000 readers have so far – is read Bourantas’ work, in which he says there are two countries inside one that created a two-class system that has driven the country to near-bankruptcy and made so many students despondent about their opportunities. There is “Small Greece” where “extraordinary politicians, civil servants, journalists and entrepreneurs with integrity” strive to survive against the “Big Greece” of “corruption, of minor effort, of lack of credibility and bribery.” Bourantas said he foresees unemployment rates doubling in the next coming years and a massive wave of “forced immigration” taking place. He points out the difference between “choosing to leave your country to work abroad” and “being forced to do so due to a lack of alternatives,” especially if you’re a student armed with a fresh degree but no job. And if you’re a Greek student graduating from an American college – even with the US’ unemployment rate now – the prospects seem better.

Bourantas uses a novel with a common theme, that of a teacher-student relationship. The story, which takes place between Greece and Boston, touches upon the long-time obstacles and dilemmas modern Greeks face as they pursue their academic and professional career. According to the writer, the “rotten national culture” is Greece’s modern disease.

IT’S NOT MY FAULT

During an interview to the National Herald, Bourantas pointed to the prevailing “national culture” as the source of Greece’s current economic condition. He said, “Small Greece isn’t quantitatively smaller, it is simply less obvious.” The fallacy of the predominant national culture, he said, is that “small Greece” has been ostracized from the media and the chief political positions. Bourantas uses the term “other-ism” to describe “Big Greece’s” disease: the prevailing notion that Greek citizens and politicians are not responsible of their own acts. Instead, “There is always somebody else to blame – the others.” Even today, he adds, “Greek media, citizens and politicians” rarely take responsibility “for their own past acts.” Instead, they “blame the speculators and the markets.” He points out that there is “no sea without a storm” and it is the “captain’s responsibility to have a ship with a strong keel.” What “drives him crazy,” he said, is that much of Greece’s debt derives from policies and a corrupt mentality that has prevailed in the country for the last three decades.

He said his objective was to deliver to the public “the basic ideas of leadership” through story telling, and it’s caught on, at least in Greece, where it has been rated among the Greek best sellers for three consecutive years. He said he hopes it will be published in English and said he believes that “This book can teach leadership lessons to the whole world.” Professor Sofia Georgakopoulou of Northwestern University, urged him to do so: “This is a book President Obama should read,” she told him.

He said that for Greece, “The challenge is how the government will handle the social outbreak” that he said will be intensified once “the severe economic measures have been fully implemented.” Greek citizens will have to go through a personal disequilibrium for an indefinite period of time and “it is a matter of government tactics” of how the people will react. Unemployment benefits and stimulus measures “should be government’s next step,” he recommended.

He said that only by establishing aristocracy at all levels of political and public discourse will help Greece to achieve superior results. He defines aristocracy with the ancient Greek connotation, that of the “rule of the best and not necessarily of the elite.” The use of basic elements of management to re-engineer the national culture, to define “a new identity” and “values for a more human and prosperous Greek society” is where management science and leadership could play an important role. He said that “integrity and honesty is not a matter of being Leftist or Rightist, it is a matter of having social responsibility.” And, he added: “Common sense should become common practice,” while pure execution and a government with a clear vision and the political will to support it is imperative.

He is not optimistic. He is worried that there will be no radical changes in Greece, only restructuring of the current system. “What Greece needs to do is to come up with a new architecture, not just do the repairs,” he said. Otherwise, even he may look up and find his students gone.

Ο Κύκλος των Χαμένων Αξιών: Το Ιστολόγιο...

Ένα νέο δυναμικό ιστολόγιο είναι διαθέσιμο στην διεύθυνση:
http://e-cli.blogspot.com/ .

Τετάρτη 16 Ιουνίου 2010

Η μόνη ελπίδα αναστροφής της κρίσης

Δυστυχώς φθάσαμε στην ουσιαστική οικονομική και πολιτική χρεοκοπία ακολουθώντας σταθερά μια πορεία δεκαετιών που με μαθηματική ακρίβεια οδηγούσε το καράβι στην ξέρα.

Ηταν σε όλους γνωστό ότι μια χώρα δεν μπορεί επί δεκαετίες να καταναλώνει περισσότερα από όσα παράγει στηριζόμενη σε πόρους των προηγούμενων γενεών, των επόμενων (συνεχής αύξηση του δανεισμού) και της Ε.Ε. Ηταν θέμα κοινής λογικής να κατανοήσει ο καθένας ότι αυτό το πάρτι θα τελείωνε και θα έπρεπε να πληρώσουμε τον λογαριασμό. Δυστυχώς όμως τον πληρώνουν αυτοί που δεν ήταν στο πάρτι, δηλαδή οι έντιμοι, οι άνεργοι και οι φτωχοί. Ολα αυτά όμως είναι συμπτώματα, πίσω από τα οποία υπάρχουν τα αίτια που τα δημιούργησαν. Για ποιον λόγο οι κυβερνήσεις όλων των κομμάτων δημιούργησαν αυτό το τεράστιο, απατηλό, αναποτελεσματικό και αντικοινωνικό κράτος; Για ποιον λόγο συσσωρεύθηκαν επί τόσες δεκαετίες τόσα ελλείμματα; Για ποιον λόγο για τόσες δεκαετίες μερικές εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες πλούτισαν απροκάλυπτα από αυτά τα ελλείμματα, φοροδιαφεύγοντας και αρμέγοντας το κράτος, παίρνοντας μίζες και χρήμα από παράνομες δραστηριότητες, και ζουν σήμερα προκλητικά; Για ποιον λόγο οι τεράστιοι πόροι πήγαν στην εφήμερη κατανάλωση και όχι σε παραγωγικές επενδύσεις και στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας;

Γιατί ήταν προτεραιότητα να ξοδευτούν δεκάδες δισ. ευρώ στους Ολυμπιακούς Αγώνες και όχι για την ανάπτυξη; Γιατί ξοδεύτηκαν τόσα δισεκατομμύρια για το ΕΣΥ, χωρίς να έχουμε υγεία; Γιατί ιδρύθηκαν σε όλη την Ελλάδα ΑΕΙ και ΤΕΙ για να μπαίνουν σχεδόν όλοι οι απόφοιτοι λυκείου, ενώ όλοι γνώριζαν ότι η ανάπτυξη της χώρας δεν θα μπορούσε να προσφέρει εργασία ούτε στους μισούς απόφοιτους; Γιατί κανείς δεν πήγε φυλακή από όσους ήταν πρωταγωνιστές στο πανηγύρι; Γιατί οι πολιτικοί και οι συνδικαλιστές και οι δημοσιογράφοι τώρα ξαφνικά ανακάλυψαν τη λάθος πορεία των τόσων δεκαετιών; Γιατί οι φωνές διανοουμένων, έντιμων και ικανών επιχειρηματιών και τεχνοκρατών ήταν αποκλεισμένες από τα ΜΜΕ; Γιατί κυριαρχούσε η αναξιοκρατία σχεδόν παντού;

Αν απαντήσουμε σε όλα αυτά και τόσα άλλα «γιατί» με κοινή λογική, θα φτάσουμε εύκολα στα πρωτογενή αίτια της οικονομικής και πολιτικής χρεοκοπίας. Πρώτα, θα συναντήσουμε το τεράστιο έλλειμμα πολιτικού πολιτισμού. Το πολιτικό σύστημα χτίστηκε, λειτούργησε και άσκησε την εξουσία στο θεμέλιο του πολιτικού αμοραλισμού και κυνισμού.

Αντί για την αξία της ακεραιότητας με την έννοια της εντιμότητας, της ειλικρίνειας, της ευθύτητας, της διαφάνειας, της συνέπειας λόγων και πράξεων, της τήρησης των υποσχέσεων, της ανάληψης των ευθυνών και της δικαιοσύνης, κυριάρχησαν οι αξίες της ανεντιμότητας, της διαπλοκής, της μίζας, της ανευθυνότητας, του ατομισμού, της πονηριάς, της αλαζονείας, της δημαγωγίας, του λαϊκισμού. Αντί για την αξία της αποτελεσματικότητας και της ανταγωνιστικότητας, κυριάρχησε η μετριότητα, ο ωχαδερφισμός, η αρπαχτή, η σπατάλη και η εφήμερη κατανάλωση. Αυτός ο πολιτικός αμοραλισμός και κυνισμός του πολιτικού συστήματος ήταν επόμενο να μεταδοθεί και στους πολίτες, αφού κριτήρια αξιολόγησης και επιλογής των πολιτικών δεν ήταν η ακεραιότητα και η συνεισφορά στο κοινό καλό και την πρόοδο της χώρας αλλά η εξυπηρέτηση των ατομικών μικροσυμφερόντων βραχυπρόθεσμα.

Δεύτερο αίτιο, σε αλληλεπίδραση με το πρώτο, ήταν η έλλειψη της φρόνησης με την έννοια του Αριστοτέλη.

Φρόνηση σημαίνει τεχνοκρατικός ορθολογισμός, με την έννοια να εφαρμόζει κανείς την τέχνη και την επιστήμη ούτως ώστε να επιτυγχάνει τα μέγιστα δυνατά αποτελέσματα με τους μικρότερους δυνατούς πόρους ή θυσίες, ταυτόχρονα με τον ηθικό ορθολογισμό, δηλαδή, με ηθικές αξίες και πολιτικό καλό και κατανέμονται δίκαια μεταξύ των πολιτών με διαφορετικά συμφέροντα. Το πολιτικό σύστημα της χώρας ούτε τεχνοκρατικό, ούτε ηθικό, ούτε πολιτικό ορθολογισμό επέδειξε, αφού παρά τους τόσους πόρους είμαστε ουραγοί σε όλα, η διαφθορά κυριάρχησε και μια μερίδα του ελληνικού λαού ευνοήθηκε προκλητικά έναντι των πολλών.

Τρίτον, η σημερινή κατάσταση έχει ως αίτιο, επίσης σε αλληλεπίδραση με τα προηγούμενα, την έλλειψη αξιοκρατίας και ικανοτήτων σε όλους όσους διαχειρίστηκαν τα κοινά, είτε σε κυβερνητικές θέσεις, είτε στην τοπική αυτοδιοίκηση, είτε σε θέσεις δημόσιων οργανισμών. Κρίσιμες θέσεις στελεχώθηκαν με ανθρώπους ημιμαθείς, ανεπάγγελτους ή με αποτυχημένες ή μέτριες καριέρες. Σε ανθρώπους που είχαν κομματικές ή άλλες διασυνδέσεις και προωθούσαν συγκεκριμένα συμφέροντα ή σε άλλους που αναδείχθηκαν λόγω οικογενειοκρατίας και πολιτικού μάρκετινγκ, χωρίς να διαθέτουν επαγγελματικές και κυρίως διοικητικές και ηγετικές ικανότητες, χαρακτήρα και αξίες. Σε ανθρώπους που βλέπουν την πολιτική ως επάγγελμα και μέσο εξουσίας, διασημότητας, πλουτισμού και life style.

Ετσι, φθάσαμε στην ουσιαστική οικονομική και πολιτική χρεοκοπία. Ετσι τα χάσαμε όλα. Χάσαμε την εθνική κυριαρχία και τη δημοκρατία, αφού τους νόμους και τις αποφάσεις τις διαμορφώνουν οι τεχνοκράτες της Ε.Ε. και του ΔΝΤ. Χάσαμε την ελπίδα να βγούμε από το τούνελ, την εθνική μας αξιοπρέπεια, αυτοπεποίθηση και υπερηφάνεια, την εμπιστοσύνη, τη σιγουριά, τη γαλήνη στη χώρα. Δυστυχώς, ακόμη δεν έχουμε δει τα χειρότερα. Κινδυνεύουμε και την εθνική μας ταυτότητα να χάσουμε, ακόμη και τα παιδιά μας, αφού για πολλά χρόνια θα αναγκάζονται να μεταναστεύουν για να δουλέψουν. Το κατεστημένο πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να αναγεννηθεί, αφού η νοοτροπία χρόνων, τα συμφέροντα και ο τρόπος σκέψης το κρατούν δεμένο στις ίδιες λογικές, πολιτικές και συμπεριφορές.

Μόνη ελπίδα για τη χώρα είναι η αναγέννησή του, με την επάνοδο στην πολιτική πολιτών που τόσα χρόνια ήταν στο περιθώριο, που πρεσβεύουν έναν διαφορετικό πολιτισμό, διαθέτουν τη βούληση και τις γνώσεις και τις ικανότητες να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν τον ολικό επαναπροσδιορισμό της χώρας, υλοποιώντας ριζικές αλλαγές στους εθνικούς στόχους και στρατηγικές, στις δομές, τα συστήματα και την εθνική κουλτούρα, εξασφαλίζοντας την αξιοκρατία, το αποτελεσματικό μάνατζμεντ και την ηγεσία παντού.

http://www.enet.gr/?i=arthra-sthles.el.home&id=172434

Πώς μπορούσε η κυβέρνηση να αποφύγει τη χρεοκοπία και το ΔΝΤ

Η κυβέρνηση είχε τις δυνατότητες και την ευκαιρία ν' αποφύγει την ουσιαστική πτώχευση της χώρας, ν' αποφύγει τον μηχανισμό Ε.Ε.-ΔΝΤ και να βυθίσει την οικονομία στην ύφεση.

Ενδεικτικά αναφέρω μερικές ιδέες που στηρίζονται στα θεμελιώδη της Διοίκησης και της Ηγεσίας σε περιόδους κρίσης. Πρώτον, έπρεπε να σχηματιστεί μια κυβέρνηση έκτακτης ανάγκης από ακέραιους, έμπειρους, ικανούς επαγγελματίες, με κύρος, αξιοπιστία, διοικητικές και ηγετικές ικανότητες. Μια τέτοια κυβέρνηση, συμβολικά αλλά και ουσιαστικά, θα είχε πολύ περισσότερες δυνατότητες και δύναμη να κερδίσει την εμπιστοσύνη της κοινωνίας και των ξένων, να σχεδιάσει και να υλοποιήσει με ταχύτητα ένα συνεκτικό, ποσοτικοποιημένο και χρονικά ορισμένο, πρόγραμμα έκτακτων μέτρων, δημιουργώντας ακόμη και έκτακτες ή παράλληλες δομές όπως το 2004, έξω από τον ανίκανο, ακόμη και για περιόδους ηρεμίας, κρατικό μηχανισμό. Δεύτερον, η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ μπορούσε να αποφύγει τα τραγικά λάθη που έκανε με βάση τις θεμελιώδεις αρχές της Διοίκησης και της Ηγεσίας των κρίσεων. Σύμφωνα με αυτές, δεν έπρεπε να δημιουργήσει στους πολίτες αλλά και στα στελέχη του Δημοσίου κλίμα εφησυχασμού, ισχυριζόμενη ότι τα λεφτά υπάρχουν, θα δοθούν αυξήσεις κ.λπ.

Ακόμη και στη συνέντευξη στο Ζάππειο, με την ευκαιρία των εκατό πρώτων ημερών, ο πρωθυπουργός επέμενε ότι «υπάρχουν τα λεφτά», ενώ γνώριζε ότι το «τσουνάμι» των αγορών έφτανε σύντομα.

Το σβήσιμο της πυρκαγιάς

Δεν έπρεπε να χάσει ούτε μία μέρα από την εκλογή της, να θέσει ως προτεραιότητα, να εστιάσει και να ρίξει όλες τις δυνάμεις στο σβήσιμο της πυρκαγιάς. Παίρνοντας, με τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα, δύσκολες και αποτελεσματικές αποφάσεις, δηλαδή ένα πακέτο κατεπειγόντων μέτρων μέσα στις πρώτες δεκαπέντε ημέρες, την υλοποίηση των οποίων θα μπορούσαν να αναλάβουν ομάδες στελεχών τύπου «μουτζαχεντίν». Πρώτη άμεση απόφαση μπορούσε να είναι η αναδρομική φορολόγηση των μη δηλωθέντων εισοδημάτων, μέσω έκτακτης εισφοράς, βασισμένης σε αντικειμενικά κριτήρια διαβίωσης, τα οποία υπάρχουν σε τράπεζες δεδομένων των δημόσιων οργανισμών. Τέτοια κριτήρια, που προσδιορίζουν σε σημαντικό βαθμό τη φοροδιαφυγή περίπου διακοσίων χιλιάδων οικογενειών που πλούτισαν τις τελευταίες δεκαετίες, παρανομώντας και φοροδιαφεύγοντας, είναι τα σπίτια, τα εξοχικά, τα σκάφη, τα δίδακτρα των παιδιών σε ιδιωτικά σχολεία, τα αυτοκίνητα, οι λογαριασμοί της ΔΕΗ και του νερού, πιθανόν και άλλα.

Μέσω ενός συνδυασμού τέτοιων κριτηρίων, θα μπορούσε να επιβάλει μια ουσιαστική έκτακτη εισφορά για όσους δήλωναν πολύ χαμηλότερα εισοδήματα από ό,τι το εκτιμώμενο κόστος διαβίωσης. Ενα τέτοιο μέτρο θα έφερνε στα κρατικά ταμεία τουλάχιστον 15 δισ.

Δεύτερον, από τις πρώτες μέρες, έπρεπε να εφαρμόσει μέτρα άμεσου περιορισμού της σπατάλης στο Δημόσιο αλλά και πάγωμα των δαπανών για τους εξοπλισμούς.

Τρίτον, έχοντας δημιουργήσει την «αίσθηση κατεπείγοντος» στους πολίτες, αντί να ιδρύσει τον λογαριασμό της ντροπής για έρανο, μπορούσε να πάρει μια πρωτοβουλία, κινητοποιώντας συγκεκριμένους επαγγελματικούς και άλλους φορείς για μια εθνική καμπάνια στήριξης των ελληνικών προϊόντων. Αν είχαμε μια υποκατάσταση των εισαγωγών τουλάχιστον 6 δισ., θα εξασφαλίζαμε τουλάχιστον 150.000 θέσεις εργασίας και τα έσοδα από τη διαφορά του ΦΠΑ και του φόρου θα έφταναν περίπου τα 2 δισ., δηλαδή περισσότερα από ό,τι η μείωση των συντάξεων.

Τέταρτον, άμεσα έπρεπε ν' ανακοινωθούν η αύξηση των φορών σε πολυτελή είδη, ποτά, τσιγάρα και βενζίνη (όχι πετρέλαιο) και το πάγωμα των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων που είχαν εισόδημα πάνω από τον μέσο όρο.

Πέμπτον, έπρεπε να τεθεί από τις πρώτες ημέρες σε εφαρμογή η ρύθμιση των ημιυπαίθριων χώρων, ίσως και των αυθαίρετων και η φορολόγηση της εκκλησίας.

Εκτον, μπορούσε στους πρώτους δύο μήνες ν' ανακοινωθεί πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της τεράστιας δημόσιας περιουσίας. Σε αυτά τα μέτρα οι πιο ειδικοί από εμένα θα μπορούσαν να προσθέσουν και άλλα για την αντιμετώπιση της καταιγίδας.

Πέραν όμως των έκτακτων μέτρων στους πρώτους τρεις μήνες, έπρεπε να γίνουν σαφείς, μέσω νομοσχεδίων, νόμων και αποφάσεων, μόνιμα μέτρα που θα αφορούσαν την ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα, την υγιή επιχειρηματικότητα και τις ξένες επενδύσεις, τον περιορισμό της σπατάλης του δημοσίου χρήματος, καθώς και το νέο φορολογικό νομοσχέδιο έπρεπε να είχε ψηφιστεί αμέσως και να μην είναι τόσο άτολμο όσον αφορά τα τεκμήρια διαβίωσης.

Επίσης, το υπουργείο Ανάπτυξης, αντί να σπαταλάει τον χρόνο του με το νομοσχέδιο για τους κακοπληρωτές, έπρεπε να θέσει ως προτεραιότητα το ΕΣΠΑ και την ενίσχυση της ανάπτυξης. Εχοντας κάνει όλα τα παραπάνω και αρκετά άλλα με την ταχύτητα που απαιτούσε η κρίση και η ετοιμότητα των κερδοσκόπων, θα μπορούσε να δανειστεί από τις αγορές νωρίτερα, όταν τα επιτόκια ήταν ακόμη χαμηλά. Επίσης, θα μπορούσε να δανειστεί από τους πολίτες ένα σημαντικό ποσό με εθνικό ομόλογο.

Γρήγορα, δίκαια, αποτελεσματικά

Με αποφασιστικότητα, ταχύτητα, δίκαια και αποτελεσματικά μέτρα θα δημιουργούσε ένα σημαντικό ανάχωμα που θα έδιωχνε τα «νερά» της κρίσης στα «γειτονικά οικόπεδα» (δηλαδή Πορτογαλία, Ισπανία κ.λπ.) και θα πίεζε για πιο άμεση δράση την Ε.Ε. Αντί όλων αυτών, χάθηκε ο χρόνος, που είναι το πολυτιμότερο όπλο σε περιόδους κρίσης ή «πολέμου», με τα ασήμαντα μέχρι που η κυβέρνηση να χάσει την αξιοπιστία και την ανεξαρτησία της και η χώρα την εμπιστοσύνη και την αξιοπρέπειά της, να προκληθεί το τσουνάμι, να επιβληθούν τα μέτρα από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ, να μπει η οικονομία στην ύφεση και να οδηγηθούμε στο άμεσο μέλλον σε αύξηση της ανεργίας, της φτώχειας και της εθνικής μιζέριας, και παρ' όλα αυτά, στην «ελεγχόμενη», όπως λέγεται, πτώχευση αφού το χρέος του 2020 θα βρίσκεται σε υψηλότερο ποσοστό του ΑΕΠ, απ' ό,τι σήμερα.

Παρ' ότι είναι αργά, τίποτα δεν εμποδίζει την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ να προχωρήσει, ακόμη και τώρα, στη λήψη τέτοιων μέτρων, εστιάζοντας σε όσους για δεκαετίες συγκέντρωσαν τον πλούτο παρανομώντας και φοροδιαφεύγοντας, να σταματήσει να στέλνει τον λογαριασμό στους έντιμους, τους φτωχούς και να μετατρέπει την Ελλάδα σε μια τριτοκοσμική χώρα εντός ή εκτός ευρωζώνης. *

http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=170501